Brabants Rondje Aalst
Wandelen door het beekdal van de Tongelreep
Kenmerken
Lengte: 14,5 kilometer
Start- en eindpunt: Parkeerplaats Sophiastraat Aalst
Landschap: Bos, heide en beek
Brabants Rondje Aalst - Wandelen door het beekdal van de Tongelreep
Op de kaart had ik een rondje van 14,5 kilometer ontworpen. De praktijk in het veld bleek anders. Door het natte weer van de afgelopen tijd stonden vennen ver buiten hun oevers. En nog vervelender, vele paden langs de Tongelreep zijn verboden. Ik weet niet wat de oorzaak van dit alles is. Natuurbehoud? Aankoop? Al met al heb ik de route ingekort. En wat restte was een vermakelijk rondje met de Tongelreep als leidraad. Een kort uitstapje naar de bossen bij de Hut van Mie Pils, door buurtschap Achtereind en via het beekdal en meanders van de Tongelreep weer terug. De zon scheen, goed gezelschap, wat wil je nog meer? En ja, wat kan de bever knagen! Op vele plekken zijn de knaagsporen te zien, en vlakbij Aalst zelfs een beverburcht.
Achtergrondinformatie
Aalst
Aalst wordt voor het eerst vermeld in de 13e eeuw. Het huidige Aalst is van oorsprong gegroeid uit een aantal gehuchten die nu nog nauwelijks van mekaar te onderscheiden zijn. Aan de westrand van de Tongelreep liggen de gehuchten Kerkeind en Laareind, aan de oostrand het gehucht Ekenrooi. Verder zuidwaarts ligt nog steeds het gehucht Achtereind. Ze liggen op een dekzandrug aan de rand van het beekdal van de Tongelreep. Aalst heeft zich de afgelopen decennia van een agrarische gemeenschap tot een forensendorp van Eindhoven ontwikkeld.
Tongelreep
De Tongelreep is een zijriviertje van de Dommel, dat in België ontspringt bij Neerpelt. Het riviertje meandert door het Zuid-Branbantse landschap en stroomt door de dorpen Valkenswaard en Aalst. De bedding van de Tongelreep is vaak onderhevig geweest aan veranderingen maar 1890 werd het deel ten westen van het huidige Leenderbos gekanaliseerd ten behoeve van de aanleg van visvijvers.
Aalst en Christoffel
Christoffel is de patroonheilige van onder andere reizigers en is vooral bekend door de legende dat hij een klein kind over de rivier moest dragen. Terwijl hij daarmee bezig was werd het kind echter zwaarder en zwaarder, totdat hij bijna bezweek. Het kind bleek toen Christus te zijn, die hem Christoffel doopte, Christusdrager. Aalst is sterk verbonden met Christoffel. In de plaats staat de Sint-Christoffelkerk of kortweg Christoffelkerk. De route gaat in het beekdal van de Tongelreep ook over het Christoffelpad.
Aalsterhut
De Aalsterhut, beter bekend als de Hut van Mie Peels, soms verkort tot Mie Pils, is een uitspanning op een knooppunt van wandel- en fietsroutes. De hut ligt tussen Aalst en Leende, nog net in de voormalige gemeente Heeze. De naam ‘hut’ heeft betrekking op een halte aan een postkoetsroute, die vaak op eenzame plaatsen halverwege de dorpen werden gebouwd. Peels stamde uit een Peellandse familie, en dat letterlijk. Zijn voorouders kwamen uit Someren en Asten en woonden daar aan de rand van de Peel. Zijn vader Joost Peels was vanuit Someren naar Aalst getrokken. Zijn vrouw Anna van Oosterhout kwam uit Asten. Zij is als weduwe van Joost Peels op 87-jarige leeftijd te Aalst op 15 november 1860 gestorven. De familie Peels woonde in Aalst op het Kerkeind. Jan Peels had in Eindhoven voor notaris Willem Huijsmans op 30 juli 1861 de erfenis van zijn ouders verdeeld met zijn enige broer Hendrik Peels. Het was een erfenis met een waarde van 2700 gulden, voor die tijd een groot bedrag. Met dat geld kocht Jan de Aalsterhut.
Achtereind
Het Achtereind is een buurtschap in de gemeente Aalst-Waalre en ligt ten zuiden van de wijk Ekenrooi in het agrarische beekdal van de Tongelreep. Aan weerszijden van dit beekdal liggen de gemeentebossen van Waalre. Achtereind bestaat uit een handvol boerderijen, waarvan één geregistreerd staat als gemeentelijk monument, De Riethoeve, een mooie langgevelboerderij.