Grenslandpad – Kruisstraat-Oudenburgsesluis – Wandelen naar vissersdorp Boekhoute zonder haven

Het uitgestrekte gebied waar dit gedeelte van het Grenslandpad doorheen loopt, bestaat uit grote polders en verschillende dijken die kronkelend in het landschap liggen. Het land is zelfs op deze afstand gevormd door de zee en resten hiervan in de vorm van grote kreken laten mooie natuur zien, soms verscholen achter dikke knotwilgen en rietstroken. Tussenstop Sas van Gent biedt historische panden aan het water en grote schepen op het kanaal van Gent naar Terneuzen. Hierna doet de Canisvlietse Kreek er nog een schepje bovenop, wat een grote kreek zo ver het land in. De variant van het Grenslandpad in Zeeuws-Vlaanderen biedt veel rust en ruimte en soms verrassende natuur.

Boekhoute is een dorp in Oost-Vlaanderen en ligt nabij de grens met Nederland, in het Meetjesland. Het heeft een bijzonder en vreemd verleden qua vissershaven. Een zijarm van de Westerschelde, de Braakman genaamd, die tot in Boekhoute kwam tot rond 1600 maakte dat de haven van Boekhoute ontstond. De aanleg van dijken, die veel voorkomende overstromingen moesten voorkomen, zorgde ervoor dat de Braakman niet meer tot aan de dorpskom kwam. De haven werd toen verhuisd naar een meer noordelijk gelegen deel van het dorp. Aan het einde van de 18e eeuw moest opnieuw verhuisd worden na de indijking van de Grote Isabellapolder. De haven bleef echter steeds verder verzanden. Na de Eerste Wereldoorlog werd, ondanks Belgisch protest, in Nederland de Dijckmeesterpolder aangelegd. Hierdoor moest nogmaals een nieuwe haven worden aangelegd, gelegen op ruim 2,5 kilometer van Boekhoute. De Braakman had echter de laatste decennia de neiging om sterk te verzanden en tijdens de Tweede Wereldoorlog werden er door Nederland geen baggerwerken uitgevoerd in de Braakman. Na de oorlog kon de vissersvloot van bijna vijftig schepen niet meer uitvaren.

Bij de kerk ligt een vissersboot, de Bou-8 die ook Isabella werd genoemd. Het is een lemmerhengst die in 1973 in het dorpscentrum werd geplaatst om de herinnering aan het vissersverleden van het dorp levendig te houden. De Bou-8 was veertig ton zwaar, zijn mast tien meter hoog en zijn netten twintig meter lang. Drie luiken geven toegang tot het ruim, de machinekamer en de leefruimte.

Het Meetjesland is een regio in het noordwesten van de Belgische provincie Oost-Vlaanderen, een gebied met heel veel kreken. Deze kreken zijn restanten van grote overstromingen die het land overspoelden vanaf de 12e eeuw. Opvallend is dat de kreken vaak een rechtlijnige vorm hebben, of hoekig van richting veranderen. Dat komt doordat de overstromingen een bestaand tracé van grachten en aangelegde wegen volgden. Die watergangen erodeerden en verbreedden door het sterk instromende water en de weggetjes die naast de watergangen liepen verdwenen uiteindelijk.

De Rode Geul is een kreek ten noorden van de Oost-Vlaamse plaats Assenede. Deze kreek is het restant van een zijtak van de Vliet, een in de 15e en 16e eeuw ontstane zeearm. De kreek ligt in de Rode Polder, die in 1555 werd ingedijkt. Ze ligt in het verlengde van de Grote Geul, die er door de Sint-Nicasiusdijk van is gescheiden. De Rode Geul en de Rode polder komen aan hun naam door de roodbruine kleur ten gevolge van ijzerhoudend water. De rietlanden van de kreek werden vroeger geoogst door rietsnijders, doch sinds dit oogsten gestopt is, zijn de rietlanden verruigd. Nu zijn er broekbosjes van els en berk.

De geschiedenis van Sas van Gent hangt samen met de zoektocht van de stad Gent naar een verbinding met de zee. In de 13de eeuw hadden de Gentenaars de Lieve gegraven, die de stad via het Zwin met de zee verbond. Na de verzanding van het Zwin in de 15de eeuw moest men echter een nieuwe vaarweg vinden. Onder de Spaanse koning Filips I kreeg men in de 16de eeuw een vergunning op eigen kosten een vaart te graven, ditmaal noordwaarts naar de Honte. Men mocht de Graaf Jansdijk echter niet doorsteken, dus moesten de goederen ter hoogte van de dijk nog overgeslagen worden, vandaar ‘Overslag’, bij het plaatsje Overslag. Keizer Karel V gaf in 1549 uiteindelijk zijn geboortestad de toestemming om de Graaf Jansdijk te doorgraven met een sluis of sas. De eerste steen werd gelegd op 19 augustus 1551. Bij het bouwen van de sluis en het graven van de Sassevaart ontstond een kleine nederzetting, die tot Sas van Gent zou uitgroeien.

Een groot deel van Canisvliet bestaat uit de Canisvlietse Kreek; een Natura 2000-natuurgebied, naast het Kanaal Gent-Terneuzen. De kreek werd eind jaren negentig gesaneerd, nadat de waterkwaliteit decennia was verslechterd door lozingen van sterk vervuild water vanuit België via de Reigerskil. De kreek vormt aan de zuidzijde de grens tussen Nederland en België. Het gebied was ooit een zijarm van de Honte. Na de sluiting van de Graaf Jansdijk in 1790 en de Sasdijk kon het deels worden drooggelegd, waarbij de Canisvliet binnenpolder en de Canisvliet buitenpolder ontstonden, beide ten oosten van het huidige terrein. Het huidige natuurterrein bleef onbewoond landbouwgebied, met brak water. Begin jaren zestig vond een ruilverkaveling plaats. De ornitholoog Johan van den Steen uit Sas van Gent wist te verhinderen dat het gebied werd opgespoten met grond die vrijkwam bij de verbreding van het Kanaal van Gent naar Terneuzen.

Het buurtschap ligt op een iets hoger gelegen rug bij de Sint-Elooiskreek, een krekenstelsel dat zich over een vijftal kilometers in noordoostelijke richting uitstrekt vanaf  het buurtschap tot de Moerspuise Watergang.