KIJK ROND BIJ
HET MELLEPARK IN UDEN
Oerkluiten, moerascipres en de Peelrandbreuk
TOEN BEGIN JAREN ’70 DE WIJK MELLE IN UDEN WERD ONTWIKKELD VOOR EEN PAAR DUIZEND WONINGEN, BLEEK DE BODEM OP EEN GROOT GEDEELTE NIET GESCHIKT VOOR WONINGBOUW. DE LANDBOUWUNIVERSITEIT WAGENINGEN BEDACHT EEN PLAN EN DOOR DE AANLEG VAN EEN PARK, HET MELLEPARK, WERD HET OVERTOLLIGE WATER AFGEVOERD EN KON IN DE REST VAN HET GEBIED GEBOUWD WORDEN. UDENAAR JOOP BERGSMA LEGDE HET PARK VERDER AAN MET HOOGTEVERSCHILLEN EN VELE UITHEEMSE BOMEN ZOALS MOERASCIPRES, MOSEIK EN WATERCIPRES.
Ik ben niet zo van een gids tijdens een wandeling. Vaak gaat het me te langzaam en wordt er informatie gegeven die je al kent. Hoe anders vandaag op een IVN-wandeling onder leiding van IVN-gids Lies Verbossen die enthousiast vertelt over het ontstaan van het Mellepark, de aanleg en de uitheemse boomsoorten die zijn aangeplant.
Melle
Melle is een voormalige buurtschap, die in de jaren 70 van de 20e eeuw tot woonbuurt is verworden, in Uden. De Peelrandbreuk is op enkele plaatsen in Melle zichtbaar door hoogteverschillen in het landschap, onder andere in het park tussen Rentmeestershoef, de Wijsthoek en Lauwere.
Mellepark
Begin jaren ’70 Was Melle een buurtschap in Uden met landbouwgrond en boerenbedrijven. Voor de bouw van een paar duizend woningen voor het steeds maar groeiende Uden kocht de gemeente alle grond en boerenbedrijven op. Maar liefst 2.600 huizen moesten er gebouwd worden. De plannen vielen echter tegen doordat de ‘Breuk van Melle’ onder het gebied loopt en het gebied veel te nat was om te huizen te bouwen. Na een onderzoek van de Landbouwuniversiteit van Wageningen bleek het graven van vijvers en het plaatsen van opvangbassins de oplossing. En als het water in de vijvers te hoog kwam, werd het afgevoerd richting de Leijgraaf. De grondwaterstand zakte permanent en Uden kon beginnen aan de woningbouw. Udenaar Joop Bergsma bedacht de architectuur van het park.
Breuken in en rond Uden
Langs Uden loopt de bekende Peelrandbreuk die eigenlijk uit een heel stelsel van bijbreuken bestaat. Een hiervan is de Mellebreuk die dwars door de Udense wijken Melle en Hoeven loopt. Door de breuk wordt de bodem een beetje opgetild en krijg je een hoogteverschil. De horst ligt wat hoger en bestaat voornamelijk uit grind en grof zand en de slenk ligt lager met meer leem. Door opstuwing van ijzerrijk grondwater komt dit aan de oppervlakte, komt in aanraking met zuurstof en krijgt zo een roestbruine kleur. Dit is in het Mellepark goed te zien. Het grote park met vijver is hier aangelegd boven op de oorspronkelijke plaatselijk zeer natte wijstgronden om de waterhuishouding te reguleren.
Oerkluiten
Bij de aanleg van het Mellepark zijn grote ijzeroerkluiten tevoorschijn gekomen. In de oerkluiten is het ijzererts vermengd tot zandverkitting en de afgeronde kiezelstenen zijn in de oerkluiten te zien. De afgeronde kiezels zijn ontstaan alleen als deze al rollend en schurend door rivieren meegevoerd zijn, in dit geval de Maas. Bij de kapel in Uden zijn deze oerkluiten zelfs als fundering gebruikt.
Moerascipres, Watercipres en Moseik
Joop Bergsma kon bij het ontwerp van het Mellepark zijn gang gaan en liet talrijke exoten planten zoals moerascipres, watercipres en moseik. De bomen zijn in 50 jaar geweldig gegroeid en door de hoge waterstand doen ze het goed. De watercipres of Chinese mammoetboom is een bladverliezende naaldboom en in Nederland en België is de boom te vinden in tuinen en parken. De exemplaren die in Nederland en België groeien zijn meestal tot 25 m hoog. Van een afstand lijkt de watercipres wel op de moerascipres en bij in drassige grond groeiende moerascipressen zijn vaak ademwortels aanwezig, de watercipres heeft geen ademwortels. De ademwortels zijn dichtbij het water onder de bomen in het Mellepark goed te zien.
WELKOM OP WANDELBLOG AMBULARE
BLOGS OP WANDELNET
WANDELROUTES ONTWERPEN
