Over Peelrandbreuk en wijstgronden – Uden

De IVN-wandeling komt al snel bij het Annabos. De naam stamt uit de tijd dat de kerk eigenaar was van dit gebied vlakbij de Peelrandbreuk. De opbrengsten hiervan kwamen ten goede aan het Sint Anna-altaar, de zogenaamde Beneficie van Sint Anna. Hier is de grondwaterstand hoog en dat is goed te zien aan de soort bomen die hier staan. Elzen, populieren en berken groeien goed op de plek waar kwelwater door de aanwezigheid van de Peelrandbreuk en een ondoordringbare laag aan de oppervlakte omhoog komt. Het kleurt roodbruin door de aanwezigheid van ijzer en mangaan in de bodem. Het tekent prachtig af tegen de witte sneeuw die afgelopen dagen is gevallen. Het maakt het gebied nog mooier.

Een Schotse Hooglander kijkt me vragend aan, zijn bruine kleur past mooi bij het roestbruine water wat hier van de Peelrandbreuk naar beneden stroomt. Een knuppelbrug leidt je over het moerassige gedeelte van de wandeling. Hier op de wijstgronden, de hoger gelegen natte gronden waar het roestbruine water via kwelwater aan de oppervlakte komt, is het nat. Onlogisch, het zou natter moeten zijn op de lager gelegen gronden maar de wijstgronden tonen aan dat ze uniek zijn. De knuppelbrug was hier nodig omdat de wijst natter is geworden. De wandelaar kon hier daarom bijna niet meer zonder natte voeten het gebied in. Nu geniet ik op de door de sneeuw spekgladde brug en heb een mooi overzicht over de wijstgronden.

Verderop wordt landbouwgrond omgevormd tot natuurgebied. Het worden blauwgraslanden wat in Nederland nog maar zelden voorkomt. De fosfaatijke bovenlaag is afgegraven, de grond wordt verschraald en op basis van kaarten van 1905 is de toenmalige situatie nagebootst. Greppels zijn gegraven en allerlei zaden zijn weer opgebracht. Het lijkt alsof je honderd jaar terug in de tijd loopt. Een buizerd vliegt in de verte het Sint Annabos in en een roodborstje blijft bij me door steeds een paar meter voor me te landen op een struik of paaltje.

Natuurlijk had ik als Udenaar al eerder dit gebied verkend maar met de komst van de knuppelbrug is het nog toegankelijker en meer bijzonder om dit gebied in je op te nemen. Zeker in het winters landschap, vlakbij Uden, op een mooie plek bij een bijzonder natuurverschijnsel.