Rondwandeling Leeuwarden over het Elfstedenpad

Eens de Culturele Hoofdstad van Europa, start- en finishplaats van de Elfstedentocht, voormalige Hofstad van de Oranjes, stad van de kruidenbitter Beerenburg en alsof het nog niet genoeg is, ook de start- en finishplaats van het Elfstedenpad: Leeuwarden. 

Het Streekpad dat hier begint en eindigt, werd in 2017 geopend en heeft een lengte van 283 kilometer langs de elf steden. Het heeft verscheidene highlights als het Slotermeer, het oude stadhuis van Bolswaard, kaatsstad Franeker en de prachtige vergezichten over de Waddenzee en het IJsselmeer. Beginpunt is Leeuwarden waar je net zoals in alle andere elf steden een mooie rondwandeling kunt maken. Genoeg ingrediënten voor een leuke en interessante standswandeling.

Ik start de proloog van het Elfstedenpad bij het station in Leeuwarden. De markante overkapping is meer dan alleen een plek om de reizigers droog te houden. Boven me sieren mooie kunstteksten van Rene Knip: ‘Mijn libben fielt’. De tekst in het Fries betekent ‘Mijn leven voelt’. Buiten gekomen wandel ik naar het Boomsma Distelleerderij Museum en iets verder naar de Oldehove. De vrijstaande kerktoren wordt vergezeld door het beeld van Troelstra. Het beeld van de grondlegger van de SDAP lijkt me de weg te wijzen. Maar de arm heft hij bezwerend op en lijkt de socialistische idealen nog eens onder mijn aandacht te willen brengen.

Toch loop ik in de richting naar waar Troelstra kijkt, naar het Keramiekmuseum. Hier worden de werelden van Oost en West verbonden van vroeger en nu aan de hand van keramiek. Ik vergaap me aan het gebouw, een oud herenhuis en eigenlijk een klein stadspaleis, waar ook M.C. Escher geboren werd. Een en al historie, niet voor niets behoorde Leeuwarden tot de tien aanzienlijkste steden van Nederland. De vele monumentale gebouwen zoals de Kanselarij, het Stadhouderlijk Hof en de Waag herinneren hieraan.

Net binnen de stadswallen loop ik door sfeervolle straatjes verder langs oude herenhuizen en winkelpanden, tot ik bij het Fries Museum kom. De Friese architect Abe Bonnema gaf de aanzet voor de nieuwbouw. Bij zijn overlijden in 2001 liet hij maar liefst 18 miljoen euro na aan het Fries museum. Het wordt wel de culturele hotspot van Friesland genoemd en niet alleen de binnenkant is interessant. Het reusachtige dak gedragen door elf enorme houten en stalen kolommen van wel twintig meter vallen meteen op. Het voelt als een grote paraplu als ik onder het hoge dak wandel.

In de stadsgracht tussen de bruggen De Brol en de Paardenpijp zie ik het kunstwerk ‘Meetbaar water’ van Jan Ros. Het werd geplaatst in 2004 na een project om de stad schoner en toegankelijker te maken. Een betegelde kuip in de gracht met een man met een peilstok om de helderheid van het water te nemen. Hier zou ooit het zwembad De Inktpot in de gracht hebben gelegen, zo genoemd vanwege het zwarte water. Kunst is soms moeilijk te begrijpen, behalve deze keer, en ook nog mooi om te zien.

Ik keer terug naar het station en passeer nog de grote glazen koepel hoog boven op het gebouw van de Friesland Bank. En verderop het Paleis van Justitie; het doet Grieks aan met de hoge ronde zuilen en de driehoekige bovenkant. Leeuwarden heeft indruk gemaakt tijdens mijn rondwandeling, het begin- en eindpunt van de Elfstedentocht in winterse tijden met illustere namen als Henk Angenent en Evert van Benthem. Maar ook begin- en eindpunt van het Elfstedenpad, zonder ijs en schaatsers maar vol met historie, kunst en architectuur.

Henrie van Zoggel, 15 maart 2021

Kies een van mijn gelopen etappes van het Elfstedenpad