Skip to main content
search

Trage Tocht Arnhem noord – Wandelen door de landgoederen aan de noordkant van Arnhem

By 20 juli 2024juli 23rd, 202410-15 KM, Gelderland, Trage tochten

Trage Tocht Arnhem noord

Wandelen door de landgoederen aan de noordkant van Arnhem

 

Kenmerken

Lengte: 15 kilometer

Start- en eindpunt: Station Arnhem

Landschap: Bos, park, beken en landgoederen

Trage Tocht Arnhem noord

Wandelen door de landgoederen aan de noordkant van Arnhem

De 4Daagse in Nijmegen is net afgelopen, ik zie op mijn heenreis op het station in Nijmegen nog enkele verdwaalde wandelaars met gladiolen in hun hand. Nijmegen, wandelstad, toch reis ik door naar Arnhem. Al eerder besteedde ik een blog aan Arnhem als wandelstad, die in mijn ogen veel meer te bieden heeft dan 4Daagsestad Nijmegen. Dat terzijde, ik maak een wandeling aan de noord- en oostflank van Arnhem in een aaneenschakeling van landgoederen.  Het groen is hier zo kenmerkend met de befaamde Arnhemse parken, buitenplaatsen en landgoederen. Het zijn de uitlopers van de Veluwezoom die ooit de natuur tot in de stad brachten. De overgang van stad naar park is dan ook abrupt, meteen is daar het groen voor je. En wat voor groen! Al meteen loop je door het mooiste park, park Sonsbeek, met waterfonteinen, de witte watermolen, beekjes en majestueuze bomen. Het groen is overdadig. Maar ook daarna met de landgoederen Groot Warnsborn, Vijverberg, Lichtenbeek, Boschveld en Mariëndaal. Het is één aaneenschakeling van bos, beekjes en parken. Hoogtepunt is de berceau richting het einde van de wandeling. Het is er onder de immense beukenhaag lekker koel en schaduwrijk. Een prachtwandeling, parkenwandeling, beekjeswandeling en landgoederenwandeling ineen.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij Groot Warnsborn

Berceau

Ik krijg tijdens mijn wandeling van een goede kennis Peter uit Uden een berichtje: ‘Grappig, enige dagen geleden overnacht in een hotelletje in Lourdes met de naam ‘Au berceau de Bernadette’ Wist de vertaling niet van berceau. “Au berceau de Bernadette Lourdes” betekent in het Nederlands: “Bij de wieg van Bernadette Lourdes”. – en een dag later kom jij met hetzelfde Franse woord op de proppen, alleen met een andere betekenis. Al zie ik wel overeenkomsten. Heeft wellicht iets met vlechten te maken? Tja, die Franse taal toch.’

Ik stop bij een bankje onder de berceau en ga even zitten voor een appel en een broodje. Ik tuur enige minuten omhoog en inderdaad, het heeft overeenkomsten met een wiegje. Het is er beschut en ik zie bijna het halfronde hemeltje dat lijkt op het hemeltje van een wiegje. Berceau, wiegje, ik app Peter, hij bevestigt en is blij met de verklaring.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij de berceau op landgoed
Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij de berceau op landgoed

Rob Wolfs over de route

Een verrassende wandeling aan de noordkant van Arnhem. Eigenlijk lopen we steeds langs de randen van de stad, maar we hebben eerder het idee dat we midden op de Veluwe wandelen. Op station Arnhem nemen we via de tunnel over het spoor de uitgang aan de Sonsbeekzijde. We wandelen al snel door park Sonsbeek langs vijvers en beekjes. In het park zijn een bezoekerscentrum, watermuseum en diverse horecagelegenheden. We komen langs kasteel Zypendaal en wandelen over de glooiende randen langs beekdal, bos en open velden. Na de oversteek van de N785 lopen we over een eikenlaan en door de dennenbossen van voormalig landgoed Schaarsbergen. Het tweede deel van deze wandeling gaat over de prachtige, glooiende landgoederen Warnsborn, Vijverberg, Lichtenbeek, Boschveld en Mariëndaal. Deze landgoederen staan garant voor veel landschappelijke variatie: Groot Warnsborn met z’n fraaie oranjerie, heideveldjes, graslandjes, brede beukenlanen en kronkelende paadjes, beekjes en vijvers. We passeren een fraaie theekoepel op landgoed Boschveld en als toefje op de pudding wandelen we door ‘De Groene Bedstee’ op landgoed Mariëndaal. Langs het diepgelegen spooremplacement lopen we terug naar het station.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij Groot Warnsborn

Achtergrondinformatie

Park Sonsbeek

Park Sonsbeek in Arnhem is het bekendste park in deze stad. Het park is vernoemd naar Anna van Sonsbeeck, een aanzienlijke dame in de Arnhemse gemeenschap in de 17e eeuw. Het park is voor het overgrote deel beplant met een eeuwenoud beukenbos. Opvallend is het heuvelachtige karakter. Verder bevat het een grote diversiteit aan bomen en planten, kent het een groot aantal vijvers, fonteinen en twee watervallen. Aan de rand van het park is in de voormalige Begijnen of Agnietenmolen sinds 2004 het Nederlands Watermuseum gevestigd. Daar vlakbij staat ook de De Witte Watermolen, de enige nog werkende watermolen van de tien die langs de Sint-Jansbeek hebben gestaan.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij Park Sonsbeek
Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij Park Sonsbeek

Warnsborn

Warnsborn is een landgoed gelegen ten noordwesten van Arnhem. Zoals bij vele Gelderse kastelen en landhuizen, is ook bij Landgoed Groot Warnsborn de vroegste geschiedenis onbekend. De naam Warnsborn wordt voor het eerst genoemd in 1428 toen het als heidegebied door hertog Arnold van Gelre in erfpacht werd uitgegeven aan Johan van Postel. In 1465 is het in bezit van Rykart van Bloylant.

De naam ‘Warnsborn’ is afkomstig van de woorden ‘born’ of bron en ‘warn’ staat voor zuiver. De naam ‘Warnsborn’ betekent dus ‘zuivere of heldere bron’ en is waarschijnlijk ontleend aan de op het landgoed aanwezige bronnen. De naam Warnsborn werd dus al gebruikt in de vijftiende eeuw en had toen betrekking op het Hoog Erf, dat in bezit was van het klooster Mariënborn. Het noordwestelijk daaraan grenzende Laag Erf was in bezit van het Agnietenconvent. In 1648 werden het Hoog Erf en het Laag Erf verkocht aan Everhard Everwijn, burgemeester van Arnhem. Vanaf die tijd wordt de naam Warnsborn gebruikt voor de twee erven samen.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij Groot Warnsborn
Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij Groot Warnsborn

Vijverberg

De Vijverberg behoorde oorspronkelijk tot de landerijen van het in 1580 opgeheven klooster Mariënborn. Vijverberg is onderdeel van landgoed Lichtenbeek, in 1932 aangekocht door Geldersch Landschap en Kasteelen van de erven van graaf van Limburg Stirum. Hier hebben landschapsarchitecten mooi werk verricht door waterlopen aan te leggen. Ze lopen van de ene naar de andere vijver.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord op landgoed Vijverberg

Lichtenbeek en Boschveld

Het gebied van Lichtenbeek en Boschveld was al vroeg bewoond getuige de aanwezigheid van drie grafheuvels uit de Bronstijd, één hiervan ligt op Lichtenbeek. De naam Lichtenbeek verwijst naar een spreng op het aan de andere kant van de Amsterdamseweg gelegen landgoed Vijverberg. De Vijverberg vormde vroeger een eenheid met Lichtenbeek, maar behoort nu tot Warnsborn. Warnsborn, Lichtenbeek, Boschveld en Vijverberg behoorden oorspronkelijk tot de landerijen van het voormalige klooster Mariënborg, dat in 1580 werd opgeheven. Rond 1650 werden de goederen verkocht tot zelfstandige buitens. Lichtenbeek bestaat voor ruim twee derde uit bos, de rest is weiland en akkerland. Het bos bevat loof- en naaldbomen, waaronder veel uitheemse bomen als douglasspar, Japanse lork en Amerikaanse zilverspar. Van de bossen profiteren veel vogelsoorten, zoals de bonte vliegenvanger en de fluiter maar ook de havik broedt hier.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord bij het theehuis op landgoed Lichtenbeek

Mariëndaal

Mariëndaal is een historische buitenplaats gelegen tussen Oosterbeek en Arnhem. Mariëndaal bevindt zich op de zuidelijke helling van de Veluwse stuwwal ten noordwesten van Arnhem. Het landschap heeft grote hoogteverschillen en omvat een groen coulisselandschap. In het gebied ontspringt de Klingelbeek of Slijpbeek. In het hoger gelegen deel van het dal stelde Wijnand van Arnhem grond ter beschikking waarop in 1392 het Augustijnenklooster Domus Fontis Beatae Mariae werd gesticht. In het Nederlands heette dit klooster eerst Mariënborn en later Mariëndaal. Het hoofdgebouw is in 1735 gebouwd door Johan Brantsen en in 1791 door vererving in eigendom gekomen van burgemeester mr. J.N. van Eck. In 1857 is het gebouw ingrijpend verbouwd en vergroot tot het huidige landhuis.

Wandeling over Trage Tocht Arnhem noord op landgoed Mariendaal

Overzichtskaart

Foto's van deze wandeling

Leave a Reply

Close Menu
CHOOSE YOUR LANGUAGE