Skip to main content
search

Trage Tocht Netersel – Wandelen langs de Grote Beerze

Neterselseheide, Grote Beerze en de witte Mariakapel

Trage Tocht Netersel

Witte Mariakapel

Trage Tocht Netersel

Neterselse Heide

Trage Tocht Netersel

Kerk van Netersel

Trage Tocht Netersel

Grote Beerze

Trage Tocht Netersel

Reconstructie beekdal Grote Beerze

Trage Tocht Netersel

Westelbeers

De wandeling is geplaatst in de onlangs verschenen wandelgids van Gegarandeerd Onregelmatig Wandelen in de Peel en Kempen. Waterschap De Dommel en het Brabants Landschap zijn echter onlangs gestart met het aanpakken van het beekdal van de Grote Beerze. Hierdoor is een groot gedeelte van de route afgesloten en zijn er een paar bruggetjes over de beek weg. En dat al zo snel na het verschijnen van de gids. Hierdoor moest er een alternatief worden bedacht voor het afgesloten gedeelte. Dit is gelukt, weliswaar missen we hierdoor wat mooie paden langs de beek. Maar nog steeds is de route vlakbij het beekdal mooi om te bewandelen. Het overige gedeelte gaat vanuit Netersel voornamelijk over de Neterselse Heide, een groot gebied waar mooie authentieke paden doorheen lopen. Al met al een mooie wandeling met onderweg de Witte Mariakapel en van daaruit mooie paden dicht tegen de Grote Beerze met afwisselend bospartijen, weilanden en natte stroken langs bossen.

Wandeling over Trage Tocht Netersel

Routemaker en bedenker Rob Wolfs over deze route: ‘We maken een prachtige gevarieerde wandeling in de Brabantse Kempen tussen Netersel en Westelbeers. Netersel is een klein dorp met rondom weilanden en velden voor landbouw, veeteelt en boomkwekerij. Aan het begin van de wandeling lopen we over graspaden langs sloten tussen de velden. En dan komen we in het natuurgebied de Neterselse Heide. Eerst nog even door het bos, maar dan vervolgt de route over uitgestrekte, soms sterk vergraste, droge heidevelden. Geen horizonvervuiling en hier en daar zien we ook natte heide met vennetjes. De Spreeuwelse Heide is allang geen heide meer, maar bos. We volgen de onverharde paden op de rand van bos en boerenland. Door het bos lopen we in de richting van Westelbeers, waar we eerst in een omtrekkende beweging oversteken naar het Dal van de Groote Beerze. Hier vallen we met onze neus in de boter: over smalle paadjes volgen we de oevers van de nu weer kronkelende beek. Bij Westelbeers kruisen we de weg waar een fraaie oude witte Mariakapel uit de 17e eeuw staat. We vervolgen onze tocht langs de Groote Beerze en het Westelbeersche Broek, een mooi beekdallandschap met de afwisseling van hooilandjes, houtwallen en bosjes. Ook hier mag de beek weer lustig kronkelen, het waterpeil is verhoogd en er zijn overstromingsvlaktes. Maar we volgen de beek ook in zijn oude, rechtgetrokken staat over smalle paadjes door het natuurgebied De Grijze Steen, een gebied dat op de overgang van arme hei naar voedselrijk beekdal ligt. Ten slotte lopen we door de hoofdstraat Netersel weer binnen met nog een enkele, meestal gemoderniseerde, langgevelboerderij. Goede wandelschoenen zijn op de vele graspaden, smalle en soms modderige paden een vereiste.’

Netersel

Het kleine landbouwdorpje staat bekend om het rijke verenigingsleven. In het archief van de abdij van Postel is een aantal akten te vinden die betrekking hebben op Netersel. De oudste oorkonde waarin Netersel voor het eerst voorkomt stamt uit 1219. Netersel kent weinig oude huizen, mede omdat de Tweede Wereldoorlog haar tol heeft geëist. Centraal in het dorp is het Carolus Simplexplein met De Buntsteker, een bronzen beeldje uit 1994 dat de betreffende man toont vergezeld van zijn karakteristieke werktuigen.

Wandeling over Trage Tocht Netersel bij de kerk in Netersel

Neterselse Heide

De Neterselse Heide is een natuurgebied dat is gelegen ten noorden van Netersel en eigendom is van het Brabants Landschap. Dit gebied is verworven in 2004, toen het voor € 1 werd gekocht van de gemeente Bladel. Er is droge maar vooral ook natte heide te vinden en een zeldzaam bostype, het dophei-berkenbroek. Dit bestaat uit open begroeiing van zachte berk op zure, voedselarme natte bodem. Het bos groeit traag en de bomen worden niet hoger dan 5 à 10 meter.

Wandeling over Trage Tocht Netersel op de Neterselse Heide

Grote Beerze

De naam Beerze werd al in 1545 gebruikt door keizer Karel V en is vermoedelijk afgeleid van berne (bron) of barne (branden). Barne verwijst naar de aanwezigheid van veen (turf), dat vroeger dienstdeed als brandstof voor de kachel. Het veen werd gevormd in de laaggelegen gebieden rond de beek. Omstreeks 1960 werd een groot deel van het stroomdal sterk aangetast door kanalisatie van de beek, een lot wat deze stroomopwaarts tot tegenaan Middelbeers trof. Vanaf 2005 is men met beekherstel begonnen ter hoogte van het Beersbroek, waarbij een meanderende loop werd uitgegraven. Hier werd ook een overstromingsgebied aangelegd.

Wandeling over Trage Tocht Netersel bij de Grote Beerze

Waterschap De Dommel is momenteel het beekdal van de Groote Beerze opnieuw aan het inrichten waardoor deze Trage Tocht tijdelijk een omleiding heeft. Doel is verdroging van het gebied tegen te gaan, kwetsbare natuur te versterken en wateroverlast te beperken. Ook willen ze het gebied toegankelijker maken voor recreatie. Rond de zomer van 2021 is gestart met de eerste werkzaamheden.

Wandeling over Trage Tocht Netersel

Westelbeers

De Wolfhezerbeek ontspringt op de Wolfhezerheide en voert samen met de Heelsumse Beek water uit het heidegebied af naar de Nederrijn. Langs de beek staan enkele zeer oude eiken, die in de 19e eeuw door schilder Johannes Warnardus Bilders Wodanseiken werden genoemd en in die tijd door verschillende kunstenaars zijn geschilderd. Het water van de beek werd plaatselijk gebruikt door de watermolens.

Wandeling over Trage Tocht Netersel

Witte Mariakapel

De kapel staat bij de Groote Beerze waar vroeger een oude oversteekplaats over de beek in de weg van Diessen naar Hapert was. De Mariakapel is gewijd aan Onze-Lieve-Vrouw van Scherpenheuvel en is een rijksmonument. Wanneer de allereerste kapel gebouwd is is onbekend, maar er moet al in 1621 een kapel zijn geweest. In 1637 werd er hier een stenen kapel gebouwd, getuige de achterwand van de kapel waarin het bouwjaar is ingemetseld. Waarschijnlijk is dit gebeurd naar aanleiding van de pestepidemie die de Beerzen zwaar trof. Toen is ook de traditie van de Beerse bedevaart naar Scherpenheuvel begonnen. De kapel wordt vooral gebruikt door de inwoners van Westelbeers, Middelbeers, Oostelbeers, Diessen, Casteren en Netersel in met name mei en oktober. Op 1 mei wordt onder leiding van de pastoor met een viering de meimaand geopend.

Wandeling over Trage Tocht Netersel bij de Witte Mariakapel
Wandeling over Trage Tocht Netersel bij de Witte Mariakapel

Acht Zaligheden

Acht zaligheden is de benaming voor een achttal dorpen in de Nederlandse Kempen. Het betreft de dorpen Duizel, Eersel, Hulsel, Knegsel, Netersel, Reusel, Steensel en Wintelre. De naam, een toespeling op de Bergrede, verwijst naar het -sel waarop de naam van deze dorpen eindigt. De oudste vermelding van de benaming Acht Zaligheden dateert uit de 19e eeuw. De Acht Zaligheden zouden hun bijnaam te danken hebben aan de Hollandse militairen die hier tijdens de Belgische Revolutie rond 1830 ingekwartierd waren en de streek als armzaligheid bespotten. De sel-ligheden, ook wel armzaligheden genoemd, werden toen smalend omgezet in Zaligheden.

Wandeling over Trage Tocht Netersel bij de Buntsteker

Overzichtskaart

Foto's van deze wandeling

Leave a Reply

Close Menu