Vanaf Station Maastricht verkennen we eerst de woonbuurten ten oosten hiervan. Wittevrouwenveld bevat een markant vooroorlogs gebied met sociaal woningbouw. Minstens zo opvallend zijn de vroeg naoorlogse woningen met alle kenmerken van de Bossche School. Vervolgens alweer richting westen. De A2 verdween onder de grond in een tunnel. Hier bovenop is de Groene Loper – een prachtig parkachtig gebied- gerealiseerd met begrenzingen van allure middels herenhuizen, ook in het sociale segment. Verder naar het westen, het spoor over, wandelen we door Sint Maartenspoort: een tuindorp uit het begin van de 20e eeuw met alle daarbij behorende kenmerken: dorps karakter, veel groen, pleintjes en een toegangspoort. We steken de Maas over naar de historische binnenstad van Maastricht. Vooral in de buurt van de singels liggen verschillende fraai vormgegeven wooncomplexen op het oorspronkelijke middeleeuwse stratenpatroon. Mooie intieme stadspleintjes. Verder naar het westen. Blauwdorp was na het slechten van de vestingwerken de eerste echt grote uitbreiding in het sociale segment. Met kenmerken van de principes van het tuindorp. Vanaf hier gaat het richting noordwesten. Caberg is kort na de Tweede Wereldoorlog gebouwd en vertoont alle kenmerken van het modernisme. De wijken Malpertuis en Malberg zijn grotendeels in de jaren 60 gerealiseerd. Met van oorsprong kerk en andere voorzieningen als centrum per buurt. Een menging van meerdere zich steeds herhalende woningtypes. Met als doel om sociale samenhang te krijgen. Inmiddels veel inspanningen om het gebied weer aan de eisen van de tijd te laten voldoen. We eindigen de wandeling bij de bushalte aan het Malbergplein, het compleet vernieuwde centrum van de wijk.

Zowel de spoorlijn als de A2 richting Luik sneden het oosten van Maastricht rigoureus van de rest van Maastricht af. Na decennia van voorbereidingen is vanaf 2018 door ondertunneling van de A2 deze gigantische barrière verdwenen. Hier bovenop ligt de Groene Loper van ruim 2 kilometer. Met als parkbegrenzingen zo’n 1.200 nieuwe woningen waaronder sociale woningbouw. Let op de overgang van de Groene Loper naar het enorme Old Hickoryplein: Van het heden terug naar de sfeer van de jaren ’50.

Het tuindorp Sint Maartenspoort kwam tussen de beide wereldoorlogen tot stand. Het ligt ingeklemd tussen spoor en Maas. Lage en brede goten, veel groen, helder contrast tussen voor- en achterkanten en een dorps en idyllisch karakter. Tot zelfs imitatiedetaillering middels in de gevel gestucte rode dakpannen. Een poortgebouwtje verbindt de woonbuurt met de Maaskade. Bijzonder metselwerk in de gevels aan weerszijden van de poort. Met een gedenkteken van de
bevrijding in 1944.

De historische binnenstad van Maastricht ligt ingeklemd tussen de linkeroever van de Maas en de voormalige verdedigingslinie als begrenzing met het achterland. Van belang bij meerdere belegeringen door vijandelijke troepen. Aan het einde van de 19e eeuw verdwenen de vestingwerken en maakten plaats voor singels. Juist binnen de singels liggen diverse nieuwe wooncomplexen met een hoogwaardig afwerkingsniveau en dito uitstraling. Passend binnen het middeleeuwse
stratenpatroon.

De wijk is juist buiten de historische binnenstad aan het begin van de 20e eeuw als arbeiderswijk gerealiseerd. De corporatie Servatius -vernoemd naar de patroonheilige van de stad- bouwde hier veel woningen. Blauw als verwijzing naar de kleur van het katholicisme, waar rood uiteraard voor het socialisme stond. Geheel in lijn met de verzuiling van destijds, die volop doorwerkte in de wereld van de sociale huisvesting. Een gedenksteen herinnert aan een dramatisch bombardement in de Tweede Wereldoorlog.

De woningnood was kort na de Tweede Wereldoorlog gigantisch. In Caberg werden de principes van het modernisme strak gevolgd. Ruime straatprofielen, veel groen en optimale scheiding tussen woonen verkeersgebieden. Het modernisme spat van de gebouwen in het centrumgebied aan de Clavecymbelstraat af. Met nieuwbouw is de wijk gemoderniseerd, waarbij oorspronkelijke kenmerken in architectuur en stedenbouw terugkeren.

De grootste naoorlogse uitbreidingsgebieden van Maastricht. Helemaal conform de algemene principes in de jaren 60. Met de kerk inclusief andere voorzieningen als centrum. Veel nadruk op sociale samenhang. Meerdere zich over het gebied herhalende woningtypes, geschikt voor alle typen huishoudens: portieketagewoningen, eengezinswoningen, seniorenwoningen. Heel bijzonder zijn de witte patiowoningen in het sociale huursegment.