Wandelen in Eindhoven en omgeving, verrassend tussen groen en industrieel erfgoed met de wandelgids van Gegarandeerd Onregelmatig ‘Wandelen buiten de binnenstad van Eindhoven’

De wandeling gaat vanaf de noordzijde van het station via de univesiteitscampus het groene buitengebied in, waarbij diverse malen de Dommel wordt gekruist. Via de Karpendonkse Plas en de Lage Heide kom je aan op het landgoed Eckart, vanwaar je via de Rietmussen doorsteekt naar Nederwetten. Bij de Oude Toren van Nederwetten kruis je de Dommel weer en loop je stroomopwaarts terug naar Eindhoven, vrijwel geheel over het onverharde pad op de Dommeloever.

Het riviertje heeft een historische betekenis voor de stad. Het was een bron van drinkwater, het was een wasplaats voor mens en dier maar ook als stadsverdediging had De Dommel een functie. Maar ook op recreatief gebied vervulde de rivier een functie, in een afgesneden tak van de Dommel kwam Eindhovens eerste zwembad. Doordat het verval op plaatsen groot genoeg was, kon met stuwen een waterreservoir worden opgebouwd waarmee een molenrad kon worden aangedreven. In Eindhoven stonden onder meer de Gennepermolen, de Collse watermolen en de Woenselse en Stratumse molens.

Ik ken op dat van de Ruiten Aa in Groningen geen mooier beekdal dan dat van de Dommel. Het riviertje slingert vanuit het zuiden richting Eindhoven en op het Dommelpad wandel je op de mooiste plekjes langs het water. Ik spotte er de ijsvogel en een zwanenpaar met maar liefst 11 jongkies gleden statig door het water. De oevers zijn betoverend met overhangende wilgenbomen, in de bochten stroomt het water snel en slijt nog steeds de bochten uit en in het hoge riet hoor je de rietzanger. En in tegenstelling tot andere plaatsen ligt de Dommel hier dicht tegen de woonwijken aan. Je wandelt zo van de drukke straten het beekdal in, uniek en verrassend.

De wandeling gaat via Oud Strijp en de werderopbouwwijk Lievendaal naar de buitengewesten, waar je langs het Beatrixkanaal in de richting van Best loopt. Je komt langs het oude vliegveld Welschap, waar nu de vinexwijk Meerhoven verrijst, en het nieuwe vliegveld Eindhoven Airport, via het unieke Batadorp, opgezet door een schoenfabrikant uit Tsjechië, bereikt je Best.

In 1933 kocht de Tsjechische schoenmakersfamilie Batá het Breeven in Best om een nieuwe fabriek te stichten. Bata liet de wijk bouwen, opdat de medewerkers dichtbij de fabriek konden wonen. Er werden 130 woningen gebouwd, alsmede scholen, een medische dienst en een kapsalon. Doordat een brug ontbrak lag Batadorp betrekkelijk geïsoleerd van Best. Orde en netheid werd door Bata op prijs gesteld. Naar verluidt zouden de huizen in dit dorp platte daken hebben; op zolders zou toch alleen maar rommel worden opgeslagen. De arbeiders mochten geen klompen dragen: het alternatief werd door Bata zelf geproduceerd.

Het is een mooi gebouwtje, het hoofdgebouw van het voormalige vliegveld Welschap. Via tal van parken bereik deze plek vlakbij het nieuwe vliegveld Eindhoven Airport. Er is meer groen dan in eerste instantie doet vermoeden. Langs het Beatrixkanaal bereik je Batadorp. De bijzondere wijk laat meer zien dan huizenbouw, de stijl komt overal terug, de controle over de werknemers ook. Bata had een filosofie en daarom is het bijzondere plek waar je doorheen wandelt. De aparte stijl van de huizen, uniek voor zijn tijd. Het resulteerde ook in een voorzieningenniveau dat zijn tijd ver vooruit was. Tot de bedrijfsbemoeienis behoorde ook het oprichten van sportverenigingen, een toneelvereniging, een fanfare en een vrijwilligersbrandweercorps.

Wandelen buiten de binnenstad van Eindhoven is een gids van Gegarandeerd Onregelmatig die terecht als eerste wandeling in hun gids het Philipspad heeft opgenomen. Zeg Eindhoven en je zegt Philips, die de stad heeft gemaakt tot wat het nu is. Van Evoluon tot PSV en van Philipsdorp tot Natlab.  De route gaat langs het historisch hart van het Philips-concern, dat zich in het stadsdeel Strijp ontwikkelde. Langs iconen van het Philips-erfgoed, het Groene Strijp-S waar zich een nieuw bruisend stadsdeel ontwikkelt.

Philips Natlab, Philipswijk, Philips PSV-stadion, Philipsfanfare, Philips Apotheek, overal maar dan ook overal kom je in Eindhoven de naam Philips tegen. Het geeft aan hoe de stad Eindhoven verweven en verbonden is met Philips. Van het erfgoed is nog veel bewaard gebleven, en al wandelend zie je de restanten van wat eens in Eindhoven een hele grote werkgever was. Vooral op Strijp-S waar de produktie op volle toeren draaide en waar nu design en kunst speerpunten zijn. Maar ook de unieke bouw van het Philipsdorp, de Philipswoningen en het Drentse dorp zijn herkenningspunten van het Philips-concern. Landgoed Wielewaal is een groene tussenstop in het Philipspad. Hier leefde Frits Philips die maar liefst 100 jaar werd. Het was zoals hij zei geen verdienste want ‘want als er zo goed voor je gezorgd word, word je vanzelf 100!’ Met het uitstapje naar de Hertgang waar voetbalclub PSV, de Philips Sport Vereniging, traint en tussenstop het PSV-stadion is ook deze wandeling over het Philipspad alles wat Philips ademt.

De gids heeft me zeer postitief verrast. Tot deze gids wandelde ik eigenlijk voornamelijk over langeafstandspaden en streekpaden en verder paden met een bijzonder thema zoals het Peerkepad, Peelpad en Zuiderwaterliniepad. Maar de gids mag er zijn, rijk geïllustreerd en met zeer goede en leuke achtergrondinformatie. De routebeschrijvingen laten nergens te wensen over en zijn erg duidelijk. Je moet even wennen aan de stijl maar die went snel. En de wandeling zijn stuk voor stuk pareltjes, met zorg uitgekozen over zomogelijk onverharde paden en verrassend gekozen. De gids laat op een voortreffelijke manier zien hoe mooi het wandelen is in de stad Eindhoven en net daarbuiten. Ik ben inmiddels begonnen met de gids ‘Wandelen buiten de binnenstad van Nijmegen’, het smaakte meteen naar meer.